Η επιλογή του σωστού πλάνου για την καλοκαιρινή προετοιμασία

    Μία από τις πρώτες αποφάσεις που πρέπει να λάβει το προπονητικό προσωπικό ενός συλλόγου είναι ο σχεδιασμός της προετοιμασίας του καλοκαιριού. Πρέπει να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με το ποιες ασκήσεις πρέπει να ενσωματωθούν, τον αριθμό των προπονήσεων, τους αντιπάλους και πολλούς άλλους παράγοντες. Εν ολίγοις, το προπονητικό προσωπικό πρέπει να αναπτύξει και να προσαρμόσει το φορτίο προπόνησης / αγώνας, το οποίο θα διασφαλίζει πως η ομάδα θα ξεκινήσει τη σεζόν σε ιδανική φυσική κατάσταση. Ωστόσο, πόσο πρέπει να μας ενδιαφέρει να επιτύχουμε την καλύτερη δυνατή φυσική κατάσταση από τον πρώτο αγώνα της σεζόν; Ή θα πρέπει να επιλέξουμε έναν λιγότερο έντονο σχεδιασμό φορτίου πριν από την σεζόν, δεδομένου ότι θα αγωνιστούμε για εννέα μήνες συνολικά; Χωρίς αμφιβολία, πρόκειται για μια κρίσιμη απόφαση. Οι συζητήσεις δε μεταξύ των ανθρώπων στις ομάδες δίνουν και παίρνουν. Είναι γνωστό πως τα αποτελέσματα στους πρώτους αγώνες της σεζόν μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο στην τελική κατάταξη μιας ομάδας στο πρωτάθλημα. Από την άλλη πλευρά, λέγεται ότι η επίτευξη βέλτιστης φυσικής κατάστασης πολύ νωρίς μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο δεύτερο γύρο του πρωταθλήματος.

    Υπάρχουν ορισμένες μελέτες που έχουν επικεντρωθεί στο ποδόσφαιρο και στο χάντμπολ και μπορούν να δώσουν περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με αυτήν τη συζήτηση. Αυτές οι μελέτες ανέλυσαν τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τους πρώτους πέντε αγώνες σε ένα εγχώριο πρωτάθλημα σε σύγκριση με την τελική θέση μιας ομάδας και εξέτασαν εάν ο προϋπολογισμός των συλλόγων επηρέασε τη σχέση αυτή. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο αντίκτυπος των πρώτων αγώνων δεν είναι ο ίδιος για όλες τις ομάδες. Για ομάδες με τους μικρότερους οικονομικούς προϋπολογισμούς, η θέση τους στους  πρώτους αγώνες είναι στατιστικά σημαντική σε σχέση με την τελική κατάταξή τους, με το αποτέλεσμα να δείχνει πως όσο καλύτερη είναι η θέση μιας ομάδας την 5η αγωνιστική, τόσο καλύτερη θα είναι η τελική κατάταξή της στον βαθμολογικό πίνακα. Για ομάδες με μεγαλύτερα οικονομική βάση, η θέση που είχαν την 5η αγωνιστική δεν είχε καμία επίδραση στην τελική κατάταξή τους. Τα αποτελέσματα είναι παρόμοια για την Ιταλική Σέριε Α, την Ισπανική Λιγκ, την Αγγλική Πρέμιερ Λιγκ, τη Γαλλική Λιγκ και τη Γερμανική Μπουντεσλίγκα.

    Για ομάδες με χαμηλούς οικονομικούς πόρους, μια σειρά θετικών αποτελεσμάτων στην αρχή μιας σεζόν φαίνεται να παρέχει στους παίκτες μια αίσθηση ασφάλειας και να επιβεβαιώνει πως βρίσκονται στο σωστό δρόμο. Για ομάδες με περισσότερους οικονομικούς πόρους, ίσως η παρουσία των καλύτερων παικτών στις τάξεις τους θα επιτρέψει την τροποποίηση μιας σειράς κακών αποτελεσμάτων καθ 'όλη τη διάρκεια της σεζόν. Οι πρακτικές επιπτώσεις αυτών των ευρημάτων στην προπόνηση για ομάδες με μικρούς προϋπολογισμούς καθώς και το προπονητικό προσωπικό πρέπει να επικεντρωθεί στα εξής:

• Προσπαθήστε να επιτύχετε το καλύτερο επίπεδο τακτικής-τεχνικής με τον γρηγορότερο δυνατό τρόπο, έτσι ώστε η ομάδα να ξεκινήσει τη σεζόν με την ικανότητα να αποδίδει στο υψηλότερο επίπεδο.
• Επιλογή κατάλληλων αντιπάλων σε φιλικούς αγώνες για να ενισχυθεί η αντιληπτή αυτο-αποτελεσματικότητα, καθώς υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα νίκης έναντι ασθενέστερων ομάδων (ομάδες από άλλες κατηγορίες ή τμήματα, ομάδες που κατά κανόνα έχουν χαμηλότερη κατάταξη κ.λπ.). Με άλλα λόγια, η προετοιμασία πρέπει να σχεδιαστεί με έμφαση στη νίκη από την αρχή.

    Για ομάδες με μεγάλους προϋπολογισμούς, ο σχεδιασμός των προπονητικών φορτίων προπόνησης δεν χρειάζεται να επικεντρώνεται αποκλειστικά στην ταχεία ανάπτυξη των παικτών για να φτάσει στον πρώτο αγώνα με το υψηλότερο επίπεδο φυσικής κατάστασης. Αυτές οι ομάδες θα είναι σε θέση να κερδίσουν τους πρώτους αγώνες τους ακόμα κι αν οι παίκτες δεν έχουν την καλύτερη δυνατή ατομική φυσική κατάσταση. Είναι επίσης σημαντικό να λάβετε υπόψη το τέλος της σεζόν. Εδώ βέβαια μιλάμε κυρίως για επαγγελματικό αθλητισμό.

     Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κάθε κατάσταση είναι μοναδική και θα απαιτεί πάντα τις δικές της συγκεκριμένες αποφάσεις.

Νίκος Βράντσης 

Lago, C & Casáis, L (2010). La influencia de los resultados iniciales en la clasificación final de los equipos en el fútbol de alto nivel. Revista de Psicología del Deporte. 19(2): 175-185.

 Lago-Peñas, C & Sampaio, J. (2015). Just how important is a good season start? Overall team performance and financial budget of elite soccer clubs. Journal of Sports Sciences. 33(12): 1214-1218.

Lago-Peñas, C.; Fernández-Villarino, M.; González-García, I.; Sánchez-Fernández, P & Sampaio, J. (2016). The impact of a good season start on team performance in elite handball. Journal of Human Kinetics. 50(1): 195-202.